Machiavelli i polityka historyczna w NRR - prof. A. Nowak

   Rozpoczęło ją przemówienie prezydenta Andrzeja Dudy {]]>TUTAJ]]>}.  Po nim głos zabrała Elżbieta Cherezińska, znana autorka powieści historycznych.  Mówiła ona m.in o tym, że aby dotrzeć do młodzieży, należy unikać patosu.  Nie całkiem zgadzał się z nią prof. Andrzej Nowak, który stwierdził, iż patosu nie da się uniknąć, gdy chcemy uczcić ofiary wydarzeń historycznych.  W dalszym ciągu posiedzenia głos zabrali m.in. prof Zurawski vel Grajewski, prof. Roszkowski i wielu innych.  Relacja z debaty powinna się wkrótce pojawić na stronie]]>www.prezydent.pl]]> .

 Debata u prezydenta mogła stać się wydarzeniem, ale tak nie było.  Całkowicie "przykryła" ja wczorajsza [16.02.2016] akcja IPN w domu wdowy po Czesławie Kiszczaku.  IPN przejał ok. 50 kg dokumentów przechowywanych nielegalnie przez Czesława Kiszczaka {]]>TUTAJ]]>}, w tym dwie teczki TW "Bolka" {]]>TUTAJ]]>}.  Wczoraj po południu i dzisiaj - w blogosferze i mediach nie mówiono właściwie o niczym innym.  O debacie na temat polityki historycznej wszyscy zapomnieli.

 Okolo 17:45 profesor przeszedł do głównego tematu swego wykładu, a mienowicie do myśli politycznej NIccolo Machiawellego.  Omówił najpierw  idee poprzednika Machiavellego, czyli Marsyliusza z Padwy [Wikipedia -  {]]>TUTAJ]]>}], żyjącego na przełomie  XIII i XIV wieku.  Wg Wikipedii:

 "Państwo jest obrońcą pokoju, rząd ma rozkazywać, bo on ma monopol decyzji administracyjnych, sądzenia i kontroli. Najlepsze ustroje to monarchia i demokracja. Lud tworzy prawo, ustanawia rząd i go kontroluje. Prawo powinno posiadać przymus i wolę ustawodawczą. Odrzuca on prawo natury, a prawo kościelne nie jest dla niego prawem.
  Stosunek do Kościoła: jest to wspólnota wszystkich wiernych, a papieskie dekrety to obraza majestatu ludzkiego ustawodawstwa. Władza pochodzi od ludu, a Kościół ma być podporządkowany państwu.
  Suwerenność ludu staje się jedną z podstawowych zasad organizacji nowoczesnego państwa.".

 Marsyliusz był zwolennikiem utworzenia jednolitego silnego rządu światowego.  Nie brał pod uwagę przestróg św. Augustyna i św. Tomasza.  Negował istnienie prawa naturalnego, cofając się do epoki greckich sofistów , przed Platonem.  Uznawał tylko prawo pisane, tak jak chińscy legiści.  Ponad wiek później - na przełomie Xv i XVI wieku myśl Marsyliusza kontynuował Niccolo Machiavelli {]]>TUTAJ]]>} .  Pracowal on w kancelarii Republiki Florenckiej.  Był świadkiem rządów w tym miescie natchnionego fanatyka Savonaroli.  Wyciagnął z nich wniosek, że "nieuzbrojony prorok zawsze musi przegrać", a najważniejsza jest siła.  Najbardziej znanym dziełem Machiavellego jest "Książe" - rodzaj podręcznika  sztuki rządzenia, z którego korzystali i nadal korzystają różni despoci.

 Profesor Nowak mówił, iż Stalin czytał Machiavellego.  Książkę tę podarował mu Kamieniew, zabity później przez Stalina.  Według Machiawellego państwo to twór całkowicie ludzki, bez pierwiastka boskiego, a dla jego "dobra" wszelkie środki są dozwolone [cel uświęca środki].  Władca powinien jednak stosować brutalny terror z umiarem i dbać o swój wizerunek.  Może stosować najbardziej niegodziwe metody, ale powinien stwarzać przy tym wrażenie, że postępuje dobrze i szlachetnie,  Następcy Machiawellego ukuli pojęcie "racji stanu", która ma wszystko usprawiedliwiać.

 Machiavelli był bardzo złego zdania o naturze ludzkiej widząc w niej tylko egoizm i nikczemność.  Metody propagowane przez niego były często skuteczne na krótką metę, ale na dłuższą - niekoniecznie.  Profesor zadał pytanie: Czyje idee zwyciężyły Stalina, czy Jana Pawła II?  Poza "Księciem" najbardziej znanymi dziełami Machiavellego były: "Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Tytusa Liwiusza" oraz " Historie florenckie".

 Wykład zakończył się około 18:40, a potem padły pytania z sali.  W odpowiedzi na jedno z nich profesor powiedział, iż na następnym wykładzie będzie mówił o Kalwinie i Lutrze, oraz o Locke'm i Hobbesie.  Ktoś upomnial się wtedy o Bacona i Morusa.  Profesor obiecał, że wspomni tez i o nch.  Na zakończenie pani Hanna Dobrowolska spytała o spotkanie papieża Franciszka i patriarchy moskiewskiego Cyryla na Kubie.

 Profesor odpowiedział, że było to przedsięwzięcie czysto pijarowskie mające poprawić wizerunek Moskwy.  Porównał je do spotkania abp. Michalika z patriarchą Cyrylem na Zamku Królewskim w Warszawie w 2012 r. Nic z niego nie wynikło oprócz odwrócenia uwagi od Smoleńska.  Prof. Nowak powiedzial, iż papież Franciszek, w przeciwieństwie do swych poprzedników, nie orientuje się dobrze w sprawach Europy Wschodniej, co Moskwa wykorzystuje.

 Spotkanie zakończyło sie o 19:00.  Filmowała je ekipa portalu Solidarni2010.pl .  Tam ukaże się wkrótce relacja wideo.